ماهواره‌های «خلیج فارس» و «تدبیر» طی مراسم روز «فناوری فضایی» رونمایی شدند.

به گزارش كلبه نجوم 2   به نقل از ایسنا ، ماهواره مخابراتی «خلیج فارس» که توسط محققان دانشگاه صنعتی مالک اشتر طراحی و ساخته شده، سازگار با بستر ارتباطی بی‌سیم زمین پایه کشور بوده و خدمات ارتباطی بی‌سیم ماهواره‌ای را به صورت امن و مطمئن با پوشش جغرافیایی ملی و یا منطقه‌ای ارائه می‌کند.

این سامانه مجهز به پایانه‌های کاربری کوچک و سبک بوده و در شرایط بحران ناشی از حوادث و بلایای طبیعی نیز توسط نیروهای امدادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ماهواره مخابراتی «خلیج فارس» برای برقراری خدمات ارتباطی امن اختصاصی باند باریک از نوع غیر بلادرنگ یا ذخیره ارسال مورد استفاده قرار گرفته و سرویس پیام‌رسانی کوتاه را در داخل یا خارج مرزهای ملی تامین می‌کند. افق آتی این طرح تحقق یک منظومه ماهواره‌ای است.

تبادل پیام‌های داده رقومی متنی و یا صوتی بین کاربران متحرک یک شبکه بی‌سیم زمینی، پخش پیام‌های همگانی و جمع‌آوری و یا توزیع داده حسگرهای نصب شده در نقاط دور از دسترس از کاربردهای ماهواره‌ای مخابراتی خلیج فارس است.

ماهواره «تدبیر» با مدیریت سیستمی سازمان فضایی ایران توسط مرکز تحقیقات فضایی دانشگاه علم و صنعت به صورت صددرصد بومی در مدت 5 ماه طراحی و جهت پرتاب تحویل پرتابگر شده است.

این ماهواره نمونه توسعه یافته ماهواره «نوید» علم و صنعت و دارای ماموریت عکسبرداری با وضوح بهتر از 100 متر ارسال و دریافت پیام بین 16 کاربر، سیستم تعیین مدار و سیستم تعیین موقعیت به کمک GPS فضایی، رهگیری و فاصله‌یابی از طریق ایستگاه زمین، جرم ماهواره 50 کیلوگرم و ابعاد آن 50×74.2 سانتی‌متر مکعب و مدار آن 250×375 کیلومتر است.

مراسم روز ملی فناوری فضایی با حضور معاون اجرایی رییس جمهور، وزیر دفاع و قائم مقام سازمان فضایی ایران و جمع دیگری از مسؤولان در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی در حال برگزاری است.

دانشمندان از «تلسکوپ بسیار بزرگ» رصدخانه جنوبی اروپا برای خلق نخستین نقشه آب و هوایی سطح نزدیک‌ترین کوتوله قهوه‌ای به زمین استفاده کردند.

به گزارش كلبه نجوم 2  به نقل از ایسنا ، تیمی بین‌المللی از دانشمندان فهرست مشخصه‌های سفید و تاریک WISE J104915.57-531906.1B را تهیه کردند که نام غیررسمی آن Luhman 16B است.

این جرم کیهانی که از لحاظ تکنیکی یک «ستاره ناکام» است، یکی از دو کوتوله‌ قهوه‌ای است که اخیرا کشف شده‌ و نزدیک‌ترین شیء در نوع خود به خورشید است.

کوتوله‌های قهوه‌ای گسست بین سیارات گازی غول‌پیکر مانند مشتری و زحل و همچنین ستارگان خنک کم‌نور را پر می‌کند. این کوتوله‌ها دارای جرم کافی برای پایه‌ریزی همجوشی هسته‌ای در هسته‌هایشان نیستند و فقط در طول‌موج‌های مادون‌قرمز نور می‌درخشند.

هم‌اکنون منجمان از قدرت «تلسکوپ بسیار بزرگ» نه تنها برای تصویربرداری از کوتوله‌ قهوه‌ای مزبور، بلکه از ویژگی‌های تاریک و روشن روی سطح آن استفاده کردند. آن‌ها همچنین از تکنیک‌های نوین برای تحلیل جو این کوتوله بهره بردند و دریافتند Luhman 16B توسط ابرهای تکه‌تکه‌ای از قطرات کوچک آهن مایع و دیگر مواد معدنی احاطه شده است.

این ابرها دارای ساختاری پیچیده هستند و دمای آن‌ها از هزار درجه سانتی‌گراد تجاوز می‌کند؛ زمانی که کوتوله قهوه‌ای حول محور خود می‌چرخد، ابرهای تاریک و شفاف، ظاهر و ناپدید می‌شوند و شفافیت آن را تغییر می‌دهند. محققان موفق شدند از لایه‌ای از این ابرها نقشه‌برداری و آنچه را که در سطوح مختلف جو کوتوله قهوه‌ای رخ می‌دهد، بازسازی کنند.

ایان کراس‌فیلد از موسسه نجوم ماکس‌پلانک آلمان و نویسنده ارشد این مقاله، گفت: مشاهدات پیشین نشان داده‌اند کوتوله‌های قهوه‌ای ممکن است دارای سطوح لکه‌دار باشند، اما هم‌اکنون ما می‌توانیم از آن‌ها نقشه‌برداری کنیم و به زودی قادر خواهیم بود شکل‌گیری الگوهای ابری آن را نظاره کرده و آسمان‌های ابری یا صاف Luhman 16B را پیش‌بینی کنیم.

این موفقیت می‌تواند به نقشه‌برداری آب‌و‌هوایی از سیارات موجود در سیستم‌های ستاره‌ای دوردست منجر شود.

آژانس فضایی «روس‌کاسموس» روسیه از طراحی بزرگ‌ترین موشک جهان خبر داد.

به گزارش كلبه نجوم 2  به نقل از ایسنا، این آژانس به دنبال گرفتن تایید دولت برای ساخت این موشک طراحی شده است.

آژانس روس‌کاسموس سال گذشته تیمی را با هدف ارزیابی پیشنهادهایی برای طراحی یک موشک سنگین ارائه داد.

گفته‌ می‌شود، پرتابگر طراحی‌شده قادر به حمل محموله 80 تنی به مدار زمین خواهد بود و در صورت بروز‌رسانی تا 160 تن را نیز حمل می‌کند. این سنگین‌ترین محموله‌ای خواهد بود که توسط یک موشک منفرد به فضا پرتاب می‌شود.

این در حالی است که موشک Saturn V ناسا که برای پرتاب فضانوردان آپولو به ماه به کار رفت، دارای توانایی بیشینه حمل 120 تن بود.

بزرگ‌ترین موشک کنونی روسیه به نام «پروتون» نیز می‌تواند محموله‌ای بالغ بر 20 تن را حمل کند.

ناسا با هدف توسعه سفر به مقاصد دور دست فضایی و کاهش هزینه‌ این مأموریت‌ها به دنبال تولید آب در ماه و اکسیژن بر سطح سیاره سرخ است.

به گزارش كلبه نجوم 2 به نقل از ايسنا ، مأموریت جدید ناسا بخشی از استراتژی اکتشافات فضایی هستند که بر استفاده از منابع بومی اجرام آسمانی متکی هستند؛ بهره‌برداری از منابع در محل (IRSU) امکان تأمین سوخت موشک در مأموریت جمع‌آوری نمونه از سطح مریخ و بازگشت به زمین را فراهم می‌کند.

عدم نیاز به ارسال آب، اکسیژن و نیروی محرکه در مأموریت‌های فضایی به معنای امکان افزودن تجهیزات بیشتر، رایانه‌ و آزمایشات مختلف است.

نخستین آزمایش بهره‌برداری از منابع در محل (IRSU) در فضا سال 2018 انجام خواهد شد؛ ناسا قصد دارد در مأموریت Resource Prospector (اکتشاف منابع) یک ماهنورد را برای حفاری، جمع‌آوری نمونه، گرم کردن و اسکن برای یافتن نشانه‌های از بخار آب راهی قمر زمین کند.

فشرده‌سازی بخار آب می‌تواند برای تولید قطرات ‌آب در ماه مورد استفاده قرار بگیرد.

دومین آزمایش IRSU نیز سال 2020 با کمک مریخ‌نورد جدید ناسا انجام خواهد شد؛ این مریخ‌نورد که با الگویی مشابه کنجکاوی ساخته می‌شود، اقدام به دریافت دی‌اکسید کربن از جو، فیلتر کردن گرد و غبار و سایر ذرات، آماده کردن گاز برای پردازش شیمیایی و تبدیل به اکسیژن می‌کند.

دانشمندان با استفاده از تلسکوپ هرشل برای نخستین بار، بخار آب را روی بزرگ‌ترین و گردترین جسم واقع در کمربند سیارک‌ها به نام «سرس» کشف کردند.

به گزارش   كلبه نجوم 2   به نقل از ايسنا ، مایکل کوپرز از آژانس فضایی اروپا مدعی است، این نخستین بار است که بخار آب روی سیاره کوتوله سرس (Ceres) یا هر جسم دیگری واقع در کمربند سیارک‌ها کشف شده و بر اساس آن، این سیاره کوتوله دارای سطح یخی و جو است.

فضاپیمای «داون» (Dawn) ناسا بیش از یک سال است در اطراف سیارک عظیم «وستا» مدارگردی می‌کند و قرار است در بهار سال 2015 به سرس برسد و نزدیک‌ترین مشاهدات را از سطح آن انجام دهد.

طی یک قرن گذشته، سرس به عنوان بزرگ‌ترین سیارک منظومه شمسی شناخته شده بود، اما در سال 2006، این جرم کیهانی به دلیل اندازه بزرگ آن به عنوان یک سیارک کوتوله دوباره گروه‌بندی شد.

قطر جسم آسمانی مزبور 950 کیلومتر گزارش شده و زمانی که نخستین بار در سال 1801 شناسایی شد، منجمان تصور می‌کردند، این شی سیارکی است که بین مریخ و مشتری واقع شده است؛ بعدها کشف‌ اجرام آسمانی دیگر منجر به شناسایی کمربند سیارک‌های منظومه شمسی شد.

دانشمندان معتقدند این سیاره کوتوله حاوی صخره‌ ضخیم یخی در ساختار درونی‌اش است که در صورت ذوب‌شدن، منبع آب شیرینی با حجم بیش از تمامی آب‌های موجود روی زمین خواهد بود.

مشهورترین دانشمند زنده جهان، در نظریه جدیدی که منکر وجود سیاه‌چاله‌ها شده، فیزیکدانان جهان را حیرت‌زده کرده است.

            

به گزارش  كلبه نجوم 2  به نقل از ايسنا استفن هاوکینگ، فیزیکدان نظری انگلیسی در مقاله‌ای که بطور آنلاین منتشر کرده، اینچنین گفته که بجای سیاه‌چاله در حقیقت «خاکستری‌چاله» وجود دارد.

هاوکینگ در این مقاله با عنوان «حفظ اطلاعات و پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا برای سیاه‌چاله‌ها» تاکید کرده است: نبود افقهای رویداد بدین معنی است که سیاه‌چاله با این توضیح که نور نمی‌تواند تا بینهایت از آنها فرار کند، وجود ندارد.

وی گفته که ایده یک افق رویداد، که نور از آن قادر به فرار نیست، بی‌محتواست.

به گفته این دانشمند انگلیسی، بجای آن، «افقهای آشکار» می‌تواند وجود داشته باشد؛ به این معنی که نور به لحاظ فنی می‌تواند از کشش عمیق گرانشی یک سیاه‌چاله فرار کند. به عبارت ساده‌تر، یک افق آشکار تنها به طور موقت نور را نگه داشته و در نهایت آن را در فضا آزاد می‌کند.

هاوکینگ در گفتگو با مجله نیچر گفت: در نظریه کلاسیک، نور نمی‌تواند از سیاه‌چاله فرار کند، اما نظریه کوانتومی به انرژی و اطلاعات اجازه می‌دهد تا از این جسم مرموز فضایی بگریزند.

اگرچه وی اذعان کرده که توضیح کامل این فرآیند نیازمند نظریه‌ای است که با موفقیت، جاذبه را با دیگر نیروهای بنیادی طبیعت ترکیب کند.

کار اخیر این دانشمند در پی گفتگوی وی در ماه اوت 2013 انجام شده که از طریق نرم‌افزار اسکایپ در موسسه فیزیک نظری کاویل در سانتاباربارا، کالیفرنیا صحبت کرده بود.

در این بحث سعی شده تا آنچه به «تناقض دیوار آتش سیاه‌چاله» مشهور است و دانشمندان را برای حدود دو سال سردرگم کرده است، مورد بررسی قرار دهد.

این بحث از نظریه‌ای ریشه گرفته که دانشمندان در آن تلاش کرده‌اند آنچه ممکن است بر سر یک فضانورد بدشانس که در سیاه‌چاله افتاده، بیاید، تصور کنند.

دون پیج، کارشناس سیاه‌چاله از دانشگاه آلبرتا در کانادا اذعان کرد: تصویری که هاوکینگ ارائه کرده، منطقی بنظر می‌رسد.

اما جوزف پولچینسکی، فیزیکدان نظری موسسه کاویل تردید داشته و اصرار دارد: در گرانش اینشتین، افق سیاه‌چاله آنچنان با دیگر بخشهای فضا متفاوت نیست. ما هیچگاه نوسان فضا-زمان را در نزدیکی خود ندیده‌ایم چرا که در مقیاسهای بزرگ بسیار نادر است.

تیمی از دانشمندان به رهبری ایوان مینچف از موسسه «فیزیک نجومی پوتسدام لایب‌نیتس» (AIP)، شیوه‌ای را برای بازسازی تاریخ تکامل کهکشان راه شیری با سطح دقت جدید ارائه داده‌اند

           

به گزارش  كلبه نجوم 2  به نقل از ايسنا آنها دریافتند که این کهکشان در طول عمر خود با تصادمهای زیادی روبرو بوده و بارها لرزیده است.

بررسی مجموعه‌ای از داده‌های ستارگان نزدیک به خورشید، نقش تعیین‌کننده‌ای در انجام این تحقیقات داشت.

منجمان حاضر، این موضوع را که حرکات عمودی ستارگان (در جهت عمود بر دیسک کهکشانی) چگونه به عمر آنها بستگی دارد، بررسی کردند.

چون تعیین مستقیم عمر ستارگان دشوار است، دانشمندان ترکیب شیمیایی این اجرام را تحلیل کردند و در این میان، افزایش نسبت منیزیم به آهن به عمر بالاتر ستاره اشاره داشت.

در این مطالعه، تیم ایوان مینچف با استفاده از تجهیزات «آزمایشگاه سرعت RAdial» از داده‌های با کیفیت بالای ستارگان نزدیک به خورشید استفاده کرد.

آن‌ها دریافتند «قانون شست» به ستارگان با بالاترین نسبت‌های منیزیم به آهن اعمال نمی‌شود. بر اساس این قانون، هر چه قدمت یک ستاره بیشتر باشد، با سرعت بیشتری از خلال دیسک به بالا و پایین حرکت می‌کند. اما دانشمندان، افت بی‌نهایتی را در سرعت عمودی ستارگان تحت مطالعه مشاهده کردند.

به منظور درک این یافته‌های تعجب‌برا‌نگیز، محققان از مدل رایانه‌ای کهکشان راه شیری استفاده کردند که به آنها امکان بررسی منشا این ستارگان کند و مسن را داد.

پس از مطالعه مدل رایانه‌ای، منجمان دریافتند تصادم‌های کهکشانی کوچک شاید مسئول آنچه باشند که آنها مشاهده کردند.

تصور می‌شود، کهکشان راه شیری صدها تصادم از این دست با کهکشان‌های کوچک‌تر را در طول تاریخش متحمل شده‌ است.

این برخوردها در تکان‌دادن نواحی عظیم نزدیک به مرکز کهکشانی بسیار کارآمد نیستند؛ با این حال، آنها شکل‌گیری بازوهای کهکشانی را تحریک می‌کنند و در نتیجه، ستارگان را از مرکز کهکشان به نواحی خارجی‌تر (که در آن خورشید وجود دارد) حرکت می‌دهند.

این فرآیند «مهاجرت شعاعی » قادر به انتقال ستارگان مسن (با ارزش بالای نسبت منیزیم به آهن) به سمت خارج با سرعت‌های کند بالا و پایین رفتن است.

بنابراین، بهترین توضیح برای این موضوع که چرا قدیمی‌ترین ستارگان نزدیک خورشید دارای چنین سرعت‌های عمودی کوچکی هستند، این است که آنها توسط تصادم‌های کهکشانی از مرکز کهکشان به بیرون طرد شده‌اند.

ایوان مینچف گفت: نتایج جدید ما را قادر به رهگیری دقیق‌تر تاریخ کهکشان راه شیری می‌سازد و با بررسی ترکیب شیمیایی ستارگان اطراف زمین و میزان سرعت حرکت آنها، می‌توانیم ویژگی‌های کهکشان‌های ماهواره‌ای را استخراج کنیم که در طول زمان با کهکشان راه شیری تعامل داشته‌اند.

وی ادامه داد: چنین موضوعی ما را به درک بهتری از چگونگی تکامل کهکشان راه شیری به شکلی که امروز می‌بینیم، نزدیک می‌کند.

محققان دانشگاه الزهرا (س) با طراحي و ساخت طيف سنجي نجومي موفق به ثبت طيف خورشيد، مشتري و ماه شدند.

         

به گزارش كلبه نجوم 2  به نقل از ايسنا راضيه زارعي، دانشجوي گروه فيزيك دانشگاه الزهرا و مجري طرح اظهاركرد: با طراحي و ساخت ابزار اتصالي بين تلسکوپ و طيف سنج فيبرنوري، طيف چند جرم نجومي مانند خورشيد، مشتري و ماه را به ثبت رسانديم به گونه‌اي كه طيف هاي ثبت شده به دو روش تابع توزيع پلانک و قانون جابه‌جايي وين دماي اين اجرام تعيين و با استفاده از اثر دوپلر سرعت آن‌ها را به دست آورديم.

وي افزود: با استفاده از ابزار رصدي موجود و ارتقاء آن ها و استفاده از شبيه سازي داده‌هاي ثبت شده به وسيله  تلسكوپ و طيف سنج، امكان اندازه گيري دو پارامتر، دما و سرعت اجرام نجومي بوجود آمد؛ به گونه‌اي كه نتايج به دست آمده نشان‌دهنده‌ سازگاري قابل قبولي با نتايج گزارش شده‌ موجود بوده و از آنجايي كه اين وسيله که براي اولين بار در کشور ساخته شده امكان مطالعه اجرام نجومي با استفاده از طيف سنجي را افزايش داده است، حتي قابليت تعيين مواد تشكيل‌دهنده آنها را دارد

اين دانشجوي دانشگاه الزهرا(س) با بيان اينكه اين ابزار اتصالي كه نوعي طيف‌سنج نجومي است باعث متمركز شدن نور جرم نجومي بر روي فيبر نوري شده تمام نور رسيده از جرم نجومي را در تلسكوپ جذب مي كند، در خصوص چگونگي انجام اين طرح، خاطرنشان كرد: با استفاده از اين سامانه، از طيف ماه، مشتري و خورشيد در چندين نوبت طيف سنجي به عمل آمده و طيف هاي بدست آمده را با تابع توزيع پلانک و قانون جابجايي وين برازش مي‌كند؛ به گونه‌اي كه دماي جرم‌هاي مورد نظر شبيه‌سازي شد.

زارعي، با اشاره به دقيق نبودن برازش‌هاي انجام شده به دليل جذبي موجود در جو زمين، تصريح كرد: با مقايسه طيف هاي ثبت شده با طيف استاندارد و اعمال تغييراتي اين برازش ها به دست آمد كه نتايج قابل قبولي داشت و از آنجا كه فاصله ي کانوني عدسي‌هاي چشمي تلسکوپ‌ها متفاوت و متغير بود، وسيله‌اي براي اتصال تلسکوپ و طيف سنج فيبرنوري ساخته‌ايم که براي هر نوع عدسي چشمي قابل تنظيم است.

وي تصريح كرد: براي آزمايش اين وسيله‌ي جانبي از تلسکوپ اشميت-کاسگرين LX90 با فاصله ي کانوني  2000 ميلي متر و عدسي چشمي با فاصله کانوني 26 ميلي متر و بازشدگي "8 و طيف سنج Stellarnet با توري پراش کاو بازتابي و آشکارساز CCD در محدوده  طول موجي 184 تا 851 نانومتر استفاده  و به عنوان اولين كاربرد از خورشيد، ماه و مشتري طيف گرفته شد.

زارعي گفت: مطالعه روي طيف ستاره‌ها اطلاعات زيادي از جزييات آن‌ها از جمله دماي موثر، سرعت چرخشي و انتقالي، چگالي و ترکيبات شيميايي را به منجمين مي دهد. با توجه به اينکه در ايران ابزاري براي طيف سنجي از اجرام نجومي وجود ندارد، با ساخت وسيله اتصالي بين طيف سنج فيبرنوري و تلسکوپ به طيف سنجي پرداخته‌ايم.

به گفته وي، براساس اين تحقيق بيشتر ستارگان با لايه‌اي خارجي پوشيده شده‌اند که کم چگال‌تر از هسته بوده و در نتيجه طيف به دست آمده، طيف جذبي ستارگان است كه سيارات و ماه نيز طيفي شبيه خورشيد داشته و هسته ستاره مانند يک تابنده جسم سياه عمل مي کند و مي‌توان طيف آن را به وسيله تابع توزيع پلانك توصيف کرد.

گفتني است، اين طرح با راهنمايي دكترعزيزالله شفيع خاني و دكترمحمد تقي ميرترابي، اعضاي هيات علمي دانشگاه الزهرا (س) به انجام رسيده است.

دانشمندان اسپانیایی موفق به کشف نخستین سیستم دوتایی شامل یک سیاه‌چاله و یک ستاره چرخان موسوم به ستاره نوع B شدند.

           

به گزارش  كلبه نجوم 2  به نقل از ايسنا اگرچه این سیستم پیش از این در تئوری پیش‌بینی شده بود، اما تاکنون نمونه‌ای از آن کشف نشده بود.

مشاهداتی که منجر به این کشف شده، توسط تلسکوپ‌های لیورپول و Mercator در رصدخانه جزایر قناری انجام شدند.

ستارگان نوع B در جهان کاملا رایج هستند. فقط در کهکشان راه شیری بیش از 80 نمونه از آنها در سیستمهای دوتایی با ستاره‌های نوترونی قرار دارند.

به گفته دانشمندان، ویژگی متمایز این ستارگان، نیروی گریز از مرکز قوی آنها است. این اجسام با سرعت بسیار بالا می چرخند به طوری که ممکن است از هم فروبپاشند.

سیاه‌چاله تازه کشف شده در اطراف ستاره نوع B موسوم به MWC 656 در صورت‌فلکی چلپاسه گردش می‌کند که در فاصله 8500 سال نوری از زمین قرار گرفته است.

ستارگان نوع B به قدری سریع می‌چرخند که سرعت سطح آنها از یک میلیون کیلومتر در ساعت بیشتر است.

نتایج این پژوهش در مجله نیچر منتشر شده است.